Ψυχολόγος δεν είμαι. Ούτε φιλόλογος, γιατρός, κοινωνικός σύμβουλος ή κάποιος άλλος ειδικός σύμβουλος. Είμαι απλώς γονέας που μεγαλώνει μία έφηβη στη σύγχρονη Ελλάδα, μια μικρή, φτωχή Ευρωπαϊκή χώρα και φυσιολογικά κάνει σκέψεις για το αλκοόλ στη νέα γενιά.
Παρακολουθώ και προβλέπω
Κρίνοντας από τον εαυτό μου και τα δικά μου εφηβικά χρόνια, παρότι έχω ζήσει με σχετική ασφάλεια, ζωντάνια, σκανταλιές και χαρά, έρχομαι πάλι αντιμέτωπη με τα ίδια χόμπι αλλά από μία διαφορετική οπτική γωνία. Αυτή του γονέα που πρέπει να παρακολουθεί και να κρίνει με αυστηρή ματιά όσα γίνονται αλλά και να προβλέπει πιθανά προβλήματα, αστοχίες αλλά και επικίνδυνες εξελίξεις.
Το αλκοόλ στην εφηβεία. Ναι! Ασφαλώς και απαγορεύεται. Ποιος το απαγορεύει όμως ουσιαστικά; Και ποιος μπορεί να έχει τον απόλυτο έλεγχο σε ότι κάνει το παιδί του τις ώρες που είναι μακριά από το σπίτι του.
Ακόμη και αν έχουμε έντονο το σύνδρομο της κουκουβάγιας και θεωρούμε ότι στα δικά μας παιδιά δεν αρέσει το αλκοόλ, σίγουρα κάποιο από την παρέα έχει μπει έστω μία φορά στον πειρασμό και αυτό είναι εύκολο να το διαπιστώσει κανείς.
Μία βόλτα σε ένα πάρκο που μαζεύονται οι παρέες των παιδιών (μας) είναι αρκετή για να μας δώσει μία καλή εικόνα του τι πραγματικά συμβαίνει, αφού τα καλάθια των απορριμμάτων είναι γεμάτα με άδεια κουτάκια μπίρας ή γυάλινες φιάλες από αναψυκτικά με χαμηλό ποσοστό αλκοόλ.
Αρκεί επίσης, μία στάση 10’ δίπλα σε ένα περίπτερο ή έξω από ένα mini market, προκειμένου να βγει ένα πρώτο δείγμα των προτιμήσεων τους. Για παράδειγμα, σε μια ζεστή καλοκαιρινή βραδιά – σούρουπο, μπαίνει μία παρέα 8 εφήβων στο κατάστημα, τα 4 αγοράζουν παγωτό ή κάποιο άλλο σνακ και τα άλλα 4 αγοράζουν μπίρα ή αλκοολούχο ποτό. Υπάρχει κάποιος που τους απέτρεψε; Υπάρχει αναρτημένη κάποια ενημέρωση για την απαγόρευση; Απαντάω με σιγουριά ένα μεγάλο ΌΧΙ!
Ενημέρωση και ασφάλεια
Η ΕΝ.Ε.Α.Π. και ο Σ.Ε.Α.Ο.Π. δημιούργησαν ένα ενημερωτικό διαδικτυακό τόπο, με κύριο στόχο την ασφάλεια του καταναλωτικού κοινού μέσω της σωστής και έγκυρης ενημέρωσής του
Σε ένα all day bar, καφετέρια ή κρεπερί κτλ η μισή παρέα θα παραγγείλει pancakes, παγωτό, κρέπα και η άλλη μισή θα παραγγείλει μπίρες ή τυποποιημένα αλκοολούχα ποτά. Θα τους σερβίρουν χωρίς καμία άρνηση. Ο επιχειρηματίας θέλει να κάνει ταμείο, δεν είναι εκπαιδευτικό ίδρυμα. «Ας μην το άφηνες να βγει – και να πιει» θα σου απαντήσει όταν πας να ζητήσεις τα ρέστα.
Αν για οποιοδήποτε λόγο υπάρχει κάποιο καλό παράδειγμα που μου ξέφυγε, δεν αποτελεί σωστό δείγμα. Θεωρώ ότι απλώς έτυχε.
Ενημέρωση στα σχολεία, σε αντίθεση με άλλες ενημερωτικές δράσεις όπως συμβαίνει για τα ναρκωτικά, την ασφαλή οδήγηση, τη χρήση του internet, τη σημασία της ανακύκλωσης κ.α. δεν υπάρχει. Οργανωμένη δράση για τις αρνητικές επιπτώσεις του αλκοόλ δεν υπάρχει.
Και όμως ζούμε σε μία θερμή, τουριστική χώρα που στις 12:00 το μεσημέρι, το διάλειμμά μας, μας επιβάλει μία δροσερή μπιρίτσα, ένα κρασάκι, ένα τσιπουράκι, ένα ουζάκι, ένα κοκτέιλ – παίζουν ρόλο τα υποκοριστικά γιατί απενοχοποιούν τις καταστάσεις, αφού γίνονται όλα πιο μικρά και ασήμαντα . Εμάς βλέπουν και από εμάς παραδειγματίζονται.
η ευθύνη στα χέρια μας
Εφόσον λοιπόν το αλκοόλ πωλείται ελεύθερα, χωρίς όρια και κανόνες, επέλεξα να πάρω την ευθύνη στα χέρια μου. Τι σκέφτηκα να κάνω για το δικό μου παιδί και ποιες είναι οι δράσεις μου; Ενημέρωση και εκπαίδευση. Όσο μπορώ και όσο μου κόβει ή όσο «πιάνει» το μητρικό μου ένστικτο χωρίς να γνωρίζω το ποσοστό αποτυχίας γιατί όσο και αν εμπιστεύομαι το παιδί μου, κάπου – κάπως – κάποτε μπορεί να επηρεαστεί και να δοκιμάσει.
Άλλωστε στην εφηβεία έχουν έντονο το επαναστατικό τους στοιχείο, οπότε οποιαδήποτε άλλη αντιμετώπιση θα μας φέρει σε σύγκρουση άρα σε δράση. Κάποια στιγμή θα πιεί! (Θέλω, δεν θέλω!)
Αντιμετώπιση του ζητήματος αλκοόλ στη νέα γενιά. Εκδοχή πρώτη – η δημιουργική.
Μαθαίνουμε μαζί τα είδη και τις ποιότητες. Για παράδειγμα, όταν πίνουμε ένα ποτήρι κρασί, την προτρέπω να βρέξει τα χίλια της, να το γευτεί και να παίξουμε μαζί το παιχνίδι των κρυμμένων αρωμάτων. Επισκεπτόμαστε μαζί οινοποιεία ώστε να κατανοήσει την κουλτούρα γύρω από τα αμπέλια, την ιστορία και τις ποιότητες. Να μιλήσει η ίδια με οινοποιούς και οινοχόους. Να ξέρει!
Αντιμετώπιση του ζητήματος αλκοόλ στη νέα γενιά. Εκδοχή δεύτερη – η αναγνωριστική.
Ανοίγουμε ένα κουτάκι μίας οικονομική μπίρα ευρείας κατανάλωσης και μία φιάλη φρέσκιας, απαστερίωτης από μικρό ζυθοποιό. Σε πρώτο στάδιο, πρέπει να κατανοήσει ότι αυτό που πίνει είναι ή δεν είναι νόστιμο και γιατί. Συζητάμε για τα υπέρ και τα κατά, ενώ φροντίζω να υπερβάλλω λίγο (έως αρκετά σε κάποιες περιπτώσεις) για να δώσω έμφαση σε αρνητικά και σε θετικά που θεωρώ κρίσιμα.
Όσον αφορά στα εμφιαλωμένα ποτά με χαμηλή αλκοόλη, φροντίζω να διαβάσουμε μαζί τις ετικέτες και να εξηγώ ώστε να αναγνωρίζει τα άχρηστα πρόσθετα και την κρυμμένη ζάχαρη. Πρέπει να ενημερωθεί για την επίδραση στον οργανισμό και τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.
Πώς να “απολαύσει υπεύθυνα” αφού ως ανήλικο δεν είναι ακόμα υπεύθυνο και δεν γνωρίζει τι σημαίνει απόλαυση;
Αντιμετώπιση του ζητήματος αλκοόλ στη νέα γενιά. Εκδοχή τρίτη – το στυλ.
Το αλκοόλ σε αυτές τις ηλικίες κρύβει ένα μεγάλο ποσοστό «μόδας» και «μαγκιάς» και όχι πραγματικής «απόλαυσης», όσο και αν οι έφηβοι αρνούνται να το παραδεχτούν. Εφόσον εκπαιδεύεται με το κρασί, μαθαίνει να κρατάει σωστά το ποτήρι, είναι μέρος από το στυλ (της μαγκιάς ενδεχομένως). Επίσης, μαθαίνει γιατί δεν πρέπει να παραγγέλνει «ρούμι – κόλα», «ενεργειακό ποτό με βότκα» και να το πίνει με καλαμάκι. Τρομάξατε αρκετά; Αν ναι, ανοίξτε τα μάτια σας γιατί αυτό συμβαίνει σε μεγάλο ποσοστό. Υπερβάλλω; Καθόλου! Λυπάμαι…
Αντιμετώπιση του ζητήματος αλκοόλ στη νέα γενιά. Εκδοχή τέταρτη – η εναλλακτική.
Αφού όλα εξελίσσονται ομαλά, χωρίς θυμούς και δράματα, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να προτείνω εναλλακτικές προτάσεις και να δείξω το σωστό δρόμο. Προτείνω παγωμένο τσάι ή κάποιο μοδάτο ρόφημα χωρίς ίχνος αλκοόλ, κοκτέιλ χωρίς αλκοόλ, αναψυκτικό ευρείας κατανάλωσης (παρότι δεν συμφωνώ δεν μπορώ να λέω σε όλα όχι). Σε καμία περίπτωση η μπίρα χωρίς αλκοόλ δεν είναι πρόταση γιατί σε αυτές τις ηλικίες μπερδεύεται το μυαλό και παρερμηνεύει εύκολα τα δεδομένα.
Όσον αφορά στο ύφος και στη συμπεριφορά μου φροντίζω να φαίνομαι (δεν είμαι σίγουρη ότι πράγματι το πετυχαίνω) ανοιχτόμυαλη, συνεργάσιμη, δεκτική και φιλική. Σε καμία περίπτωση δεν κουνάω το δάχτυλο ή τουλάχιστον προσπαθώ να το κρύψω καλά!
Εννοείται ότι επισημαίνω τα δράματα που συμβαίνουν συχνά – πυκνά γύρω μας και που κατά καιρούς κλαίνε παρέες και μανούλες με μαύρο δάκρυ. Δεν το αναλύω άλλο.
Όλα τα παραπάνω ίσως δεν έπρεπε ποτέ να τα καταγράψω ίσως και να τα μοιραστώ γιατί είναι μερικές σκέψεις που αφορούν στο δικό μου παιδί και αυτό δεν σημαίνει ότι πιάνει σε άλλες περιπτώσεις. Άλλωστε όπως είπα στην αρχή, δεν είμαι ψυχολόγος, κοινωνική λειτουργός ή εκπαιδευτικός. Απλώς αναγνωρίζω την ευθύνη και αναλαμβάνω δράση. Στην τελική να είναι υγιής κι ευτυχισμένη θέλω.
Θα είχε ενδιαφέρον να το ξαναδιαβάσω σε 5 χρόνια, να δω πόσο έξω έχω πέσει. Η ιστορία θα δείξει.
Διαβάστε (μαζί με τα παιδιά) αυτό
ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ
και αυτό
ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΩΛΗΣΗ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΩΝ ΠΟΤΩΝ
Πριν φύγετε, εδώ!