Πως έγινε η Τήνος φαινόμενο γαστρονομικού τουρισμού; Η Τήνος, λόγω της εμβληματικής Μεγαλόχαρης, ήταν γνωστή στο ευρύ κοινό μόνο ως θρησκευτικός προορισμός. Οι τουρίστες είχαν συγκεκριμένο δρομολόγιο. Έφταναν στο λιμάνι, κατευθυνόντουσαν προς τη Μεγαλόχαρη, προσκυνούσαν, κατηφόριζαν τη λεωφόρο της Παναγίας, γευμάτιζαν στα κοντινότερα σημεία και κατέληγαν, οι περισσότεροι την ίδια μέρα, πάλι πίσω στο καράβι.
Ποιο ήταν το σουβενίρ που έπαιρναν μαζί τους φεύγοντας, πέρα από τον αγιασμό, τα κομποσκοίνια ίσως και λίγα αμυγδαλωτά; Άραγε γνώριζαν για το τηνιακό τυράκι, την άγρια αγκινάρα, τις γλυκές τυροπιτούλες, τη λούζα, το μαλαθούνι, τα εκλεκτά κρασιά; Υπήρχαν;
Ένας για όλους και όλοι για έναν. Το νησί. Την Τήνο!
5 χρόνια πριν, οι τηνιακοί καταστηματάρχες υγειονομικού ενδιαφέροντος αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους για ένα κοινό σκοπό. Την ανάδειξη του γευστικού πλούτου και της τοπικής γαστρονομίας. Να γίνει το νησί τους γαστρονομικός προορισμός. Δεν ξέρω πόσο μπροστά έβλεπαν, αυτό που ξέρω είναι ότι είχαν αγάπη για τον τόπο τους αλλά και όραμα.
Γνώριζαν ότι μία τέτοια δράση θέλει οπαδούς, βοηθούς, συνεργάτες και συνοδοιπόρους, ότι μόνο ενωμένοι μπορούσαν να τα καταφέρουν. Ένας ισούται με… κανένας άλλωστε. Φόρεσαν τα ίδια μαύρα μπλουζάκια και έδωσαν υπόσχεση (θα έλεγα όρκο) να μην μαρτυρήσει κανείς ποια επιχείρηση είχαν, σε ποιο κατάστημα εργαζόντουσαν, να μην διαφημίσουν τα υπάρχοντά τους. Η Τήνος θα ήταν η Βασίλισσα και όλοι οι τηνιακοί, ταπεινοί υπηρέτες της. Άλλος έφερε τραπέζια, άλλος λούζες, άλλος κουζινικά, άλλος τραπεζομάντηλα, άλλος ξεσκόνισε τα ράφια, άλλος ξεσκόνισε την ιστορία.
Τον Απρίλιο του 2016 συμμετείχα για πρώτη φορά στα γευστικά μονοπάτια της Τήνου. Ήταν το 2ο TinosFoodPaths και είχε σήμα τη γοργόνα. Για να γίνει η μαγειρική επίδειξη είχαν ενωθεί 4 μαγαζιά, γεγονός που μου φάνηκε πρωτόγνωρο και το θεώρησα φαινόμενο! Στην αρχή δεν είχα καταλάβει τι ακριβώς συνέβαινε και απλώς παρατηρούσα. Θυμάμαι ότι είχα σταθεί με απορία στο απέναντι πεζοδρόμιο και προσπαθούσα να καταλάβω πώς το έχουν σκεφτεί. Βλέπεις δεν μου είχε τύχει να δω τέτοιου είδους συνεργασίες μεταξύ καταστημάτων, ίσως και ανταγωνιστών.
Μαγειρεύουμε γι΄ αυτούς που αγαπάμε!
Στο μυστικό δείπνο της μονής-σχολής Ουρσουλινών κάτι άλλαξε για τους Τηνιακούς. Κάτι άλλαξε και για τους καλεσμένους. Το τελετουργικό πλύσιμο των χεριών πριν το γεύμα, με ντόπια σαπούνια και βότανα. Το σκούπισμα των χεριών με χλουδωτές πετσέτες. Τα επίσημα λευκά τραπεζομάντηλα, ο χορός των εθελοντών που σέρβιραν τα πιάτα και τα κρασιά. Το τάισμα στο στόμα. Το δάκρι όλων όσων μετάλαβαν σύκο και τυράκι. Τα δάκρυα χαράς, συγκίνησης, ευγνωμοσύνης. Οι υποκλίσεις και τα χειροκροτήματα. “Η τροφή είναι ιερή κι εμείς μαγειρεύουμε γι΄αυτούς που αγαπάμε!” ήταν το μήνυμα που έστειλαν τότε οι τηνιακές μαγείρισσες.
Οι θησαυροί της Ενδοχώρας, φαινόμενο γαστρονομικού τουρισμού
Και ύστερα ήρθε το 3ο TinosFoodPaths που έμοιαζε με κυνήγι κρυμμένου θησαυρού. Όλες οι δράσεις ή τουλάχιστον οι περισσότερες γινόντουσαν στην ενδοχώρα. Κρυψώνες ήταν τα ίδια τα χωριά και θησαυροί ήταν οι άνθρωποί τους. Το ένα πιο όμορφο από το άλλο. Το κάθε ένα με τη δική του μοναδική ιστορία. Γιαγιάδες, μαμάδες, παππούδες, θείοι, κουμπάροι, νέοι, γέροι, παιδιά, Καθολικοί, Ορθόδοξοι όλοι μαζί, όλοι εθελοντές για το νησί. Τα ζυμώματα στη Μέση, ανάμεσα σε δύο γενιές. Τα κελάρια στο λαβύρινθο του Τριπόταμου. Το γλέντι με τα βιολιά στα σκαλιά του Κορνήλιου Καστοριάδη. Το γραφικό Κουμάρο με το καφενείο των περαστικών. Ο θόρυβος του αργαλειού. Το καθηλωτικό χτύπημα της σαΐτας.
Ο άνθρωπος είναι ένα λουλούδι.
Ακολούθησε το 4ο TinosFoodPaths και το νησί έγραψε για μία ακόμη φορά τη δική του ιστορία με το ταξίδι στους περιστεριώνες του Ταραμπάδου. Για να πετύχουν αυτό που έβαλαν στο μυαλό τους χρειάστηκε να ανοιχτούν δρομάκια, να ξεχορτιαστούν ρυάκια, να ανοιχτούν περιστεριώνες, να γκρεμίσουν τοίχους για να δημιουργηθεί το μονοπάτι που αφηγήθηκε τη δική του ξεχωριστή ιστορία με τους ανθρώπους της, την παράδοση, τη φύση, τα βότανα, τις γεύσεις.
Η περίπτωση της Τήνου έγινε παράδειγμα προς μίμηση και φαινόμενο γαστρονομικού τουρισμού
Όλα είχαν αλλάξει πια. Στην Τήνο κάτι “ερωτικά νόστιμο” συμβαίνει. Αν ζήσεις έστω για μία μέρα στην ενδοχώρα και γευτείς τα αρώματά της, την Τήνο την ερωτεύεσαι και δεν υπάρχει επιστροφή.
Το έργο τους ήταν δύσκολο αλλά από ότι έδειξε η πορεία τους τελικά δεν ήταν ακατόρθωτο. Στα τρία αυτά χρόνια αδιάκοπης δράσης η Τήνος κατάφερε όχι μόνο να μπει στο γαστρονομικό χάρτη της Ελλάδας αλλά να κερδίσει και την πρώτη θέση σε δημοτικότητα. Οι εφημερίδες, τα περιοδικά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γράφουν συχνά για το νησί και τις γεύσεις.
Οι γευσιθήρες ανακαλύπτουν νέους γευστικούς θησαυρούς. Τα εστιατόρια βραβεύονται. Στο μάρκετινγκ καταγράφονται νέες τεχνικές προώθησης και το TinosFoodPaths γίνεται παράδειγμα ολοκληρωμένης γαστρονομικής εμπειρίας ενός τόπου και συμμετέχει σε όλα τα συνέδρια, ημερίδες και φεστιβάλ Τουρισμού.
Φέτος, στο 5ο TinosFoodPaths η ιστορία θα συνεχιστεί…